Trong kỳ thi học kỳ I vừa qua, bộ đã có công văn yêu cầu các trường tổ chức thi kết hợp giữa tự luận và trắc nghiệm . Đây là việc làm cần thiết giúp học sinh làm quen dần với hình thức thi trắc nghiệm đối với các môn mới toán, lịch sử và giáo dục công dân. Với sự đổi mới trong kỳ thi THPT quốc gia 2017, học sinh cần đổi mới phương pháp học, thầy cô cần đổi mới phương pháp dạy. Bên cạnh những khó khăn của việc dạy và học thì việc ra đề thi trắc nghiệm thế nào là vấn đề vô cùng quan trọng, đã gây không ít khó khăn cho các thầy cô.
Hình minh họa: Thí sinh thi THPT Quốc gia
So với một đề thi tự luận, để biên soạn một đề thi trắc nghiệm đạt yêu cầu đòi hỏi hơn nhiều thời gian và công sức.
Tính về số lượng câu hỏi, một đề thi trắc nghiệm có đến vài chục câu. Trong khi đó người ra đề phải đưa ra 4 đáp án, trong đó chỉ có 1 đáp án đúng, quan trọng là những đáp án khác cần phải là các kết quả gây nhiễu, dễ khiến học sinh nhầm lẫn nếu không đọc kỹ hoặc không hiểu rõ bản chất. Như thế mới kích thích được sự suy nghĩ, tìm tòi của học sinh. Việc này khiến người ra đề phải đầu tư thời gian, công sức, thực sự am hiểu kiến thức và tâm huyết.
Xét về nội dung câu hỏi. Câu hỏi cần phân theo 4 mức độ: nhận biết, thông hiểu, vận dụng và dụng cao. Có bao nhiêu câu mỗi loại? câu loại này nên rơi vào phần nội dung kiến thức nào? Cần phân bố số lượng mỗi loại thế nào cho phù hợp với mục tiêu đánh giá năng lực học sinh, đảm bảo tính phân loại? đảm bảo bao quát nhiều nội dung mà không mang tính hời hợt, đại khái. Câu hỏi cần có độ khó vừa đủ đến “ngưỡng phát triển” của học sinh, bằng tư duy tích cực, suy nghĩ và rèn luyện học sinh có thể làm được. Bên cạnh đó cần có sự sáng tạo, độc đáo gây hứng thú cho học sinh, tăng cường những câu hỏi gắn với thực tiễn.
Ra một đề thi trắc nghiệm đã khó, để đánh giá một đề thi trắc nghiệm là khó hay dễ, hay hay dở là việc cũng không dễ. Hiện nay, trên các trang mạng, các trung tâm luyện thi ngập tràn những bộ đề thi trắc nghiệm chưa qua kiểm định, đánh giá. Khi chọn làm những bộ đề này các em cần cân nhắc kĩ lưỡng tránh việc tốn thời gian và nguy hiểm hơn là sai kiến thức.
Kỳ thi quốc gia đang đến gần, em nên chọn cho mình một địa chỉ uy tín, chất lượng để tập trung học tập, rèn luyện. Nếu có một bộ đề chuẩn của Bộ thì chắc chắn là một tài liệu đáng quý giúp các em có định hướng rèn luyện tốt hơn.