Kỳ thi quốc gia Kỳ thi quốc gia
(Văn mẫu) – Anh (Chị) hãy Phân tích đoạn trích Nỗi thương mình trong Truyện Kiều của Nguyễn Du. ( Bài phân tích hay được 9,5 điểm).
Đề bài: Phân tích đoạn trích “Nỗi thương mình” trong Truyện Kiều của Nguyễn Du
BÀI LÀM
Đoạn trích “Nỗi thương mình” thể hiện về nỗi đau đớn tủi nhục nhất trong cuộc đời của Thúy Kiều khi bị Sở Khanh lừa gạt bán cho Tú Bà vào chốn lầu xanh. Ở trốn thanh lâu đầy bẽ bàng nàng lại càng thương thay cho thân phận của mình.
hình ảnh Thúy Kiều trong lầu xanh.
Những câu thơ mở đầu đã vén màn cho bức tranh cuộc sống chốn lầu xanh phong trần đầy ô nhục mà Thúy Kiều phải chịu đựng:
Biết bao bướm lả ong lơi
Cuộc vui đầy tháng trận cười suốt đêm
Dập dìu lá gió cành chim
Sớm đưa Tống Ngọc tối tìm Trường Khanh
Những hình ảnh mang tính chất ước lệ “bướm lả ong lơi”, những “cuộc vui”, những “trận cười suốt đêm…lại càng khiến cho người đọc liên tưởng đến khung cảnh ồn ã, không thiếu vắng tiếng cười đùa, giỡn chơi với nhau. Một nơi người ta mua bán niềm vui nhưng người ở trong đó lại cảm thấy ê chề. Nỗi buồn bã như bao phủ lấy thân phận bé nhỏ của người con gái ấy. Cuộc sống tưởng chừng như vui vẻ, tràn ngập tiếng cười như vậy nhưng lại chính là ngục tù đày đọa thân xác của Thúy Kiều.
Khi tỉnh rượu lúc canh tàn
Giật mình, mình lại thương mình xót xa
Trong không khí như thế này thì “rượu” chính là thứ thuốc tuyệt vời giúp Thúy Kiều mượn tạm để giải sầu cho khuây khỏa. Nhưng khi tàn cuộc rượu thì nàng lại “giật mình” “thương mình xót xa”. Phép điệp từ 3 lần “mình” được NGuyễn Du sử dụng một lần nữa lại gieo vào long người nỗi xót xa vô hạn. Thương thay cho thân phận người con gái long đong, thương cho số phận bạc bẽo nương nhờ chốn phong trần.
Khi trải qua những tháng ngày đày đọa thân xác nơi chốn thanh lâu nhơ nhuốc, Thúy Kiều lại càng nhớ về những ngày đã xa:
Khi sao phong gấm rủ là
Giờ sao tan tác như hoa giữa đường
Mặt sao dày gió dạn sương
Thân sao bướm chán ong chường bất thân
Trước đây nàng là tiểu thư khuê các sống trong phòng ốc sang trọng có lụa gấm phủ. Cuộc vui nào cũng chóng tàn, người rồi cũng đi, cô đơn bóng lẻ. Tác giả đã ẩn dụ hình ảnh “hoa tan tác giữ đường” để nói lên sự chà đạp, vùi dập không thương xót của cuộc đời với người con gái mỏng manh này. Một xã hội nhơ nhớp, chỉ toàn những điều xấu xa, con người yếu đuối thường rất dễ bị vùi dập và chà đạp như vậy.
Trong nỗi cô đơn và bẽ bàng ấy khiến cho Thúy Kiều tưởng chừng như muốn quyên sinh:
Đòi phen gió tựa hoa kề
Nửa rèm tuyết ngâm bốn bề trăng thâu
Cảnh nào cảnh chẳng đeo sầu
Người buồn cảnh có vui đâu bao giờ
Đòi phen nét vẽ câu thơ
Cung cầm trong nguyệt nét cờ dưới hoa
Giữa chốn lầu xanh nàng không còn ai để bầu bạn và chia sẻ chỉ biết làm bạn với thơ, với họa, với đàn. Nỗi buồn bao phủ lấy cả cảnh vật nơi đây khiến cho cảnh cũng có tình như người cũng biết buồn, biết gieo nỗi sầu.
Với biện pháp tả cảnh ngụ tình tinh tế, Nguyễn Du đã khắc họa tâm trạng nhân vật Thúy Kiều một cách chân thực và rõ nét nhất. Sống giữa chốn thanh lâu, nàng phải gồng mình để sống:
Vui là vui gượng kẻo là
Ai tri âm đó mặn mà với ai
Niềm vui với Thúy Kiều không hề trọn vẹn, có vui có cười cũng là “gượng” để cho người ta thấy, cho người ta biết nhưng thực ra trong lòng lại không “mặn mà với ai”.
Đoạn trích “Nỗi thương mình” đã lột tả được toàn bộ nỗi lòng của Thúy Kiều khi sống trong khung cảnh lầu xanh. Người đọc lại càng thêm thương xót cho thân phận người con gái tài sắc vẹn toàn.
