Kỳ thi quốc gia Kỳ thi quốc gia
Để học sinh có thể làm tốt bài nghị luận xã hội về căn bản có hai yêu cầu và cũng là điều kiện: Kiến thức và kỹ năng. Bởi lẽ, có kiến thức mà không có kỹ năng thì làm sao lập luận vấn đề cho sáng rõ, ngược lại có kỹ năng mà kiến thức không đủ đáp ứng thì bài làm sẽ hời hợt, thiếu sâu sắc, ít thuyết phục. Làm văn rất cần tư duy khoa học, lôgic thêm nữa học sinh rất cần thể hiện niềm say mê qua tích lũy kiến thức. Đối với học sinh chuyên văn tích lũy kiến thức văn học là việc làm thường xuyên nhưng việc tích lũy, bồi đắp kiến thức cuộc sống, những hiểu biết xã hội còn bị xem nhẹ. Vì vậy, hướng dẫn của người thầy là hết sức quan trọng.
1. Vấn đề tích lũy kiến thức
Chúng ta đều thấy, các lĩnh vực xã hội làm đề tài cho bài văn nghị luận xã hội rất đa dạng, nên kiến thức phục vụ cho bài làm của học sinh là rất phong phú. nhưng điều quan trọng là các em phải có ý thức quan sát, tìm hiểu, ghi chép, để vận dụng (giáo viên cần hướng dẫn để học sinh biết để ý, để tâm những vấn đề của đời sống, xã hội)
Học sinh có thể định hướng được kiến thức cho bản thân từ các nguồn chính thống như :
– Kiến thức từ sách vở: chủ yếu từ báo chí, các loại sách tham khảo về các lĩnh vực của cuộc sống từ văn học, lịch sử, khoa học, tôn giáo, sách về gương người tốt việc tốt …" Hạt giống tâm hồn", "Hạt giống hạnh phúc", "Suy nghĩ của những người trẻ",….điều quan trọng cùng các em tìm và lựa chọn sách cần thiết để học, biết cách đọc, hệ thống hóa kiến thức.
Cần tích lũy kiến thức tốt trong quá trình học tập
– Kiến thức từ đời sống: Hiểu biết, tích lũy hoặc từ đời sống hàng ngày của bản thân người viết, yêu cầu các em có thói quen quan sát cuộc sống, những hoạt động, sự việc, những vấn đề từ cuộc sống xung quanh quan trọng hơn là biết suy nghĩ, suy xét những gì mình nghe được, quan sát được. Trên cơ sở đó, biết lựa chọn, nắm bắt lấy bản chất vấn đề.
– Kiến thức từ trải nghiệm bản thân, đây sẽ là ví dụ minh họa sống đúng, có sức thuyết phục nếu nó được vận dụng vào bài văn một cách tự nhiên, chân thành.
2. Kỹ năng làm bài nghị luận xã hội.
Trong các bài văn nghị luận xã hội các em học sinh phải phát biểu những suy nghĩ nghiêm túc, chín chắn, sâu sắc của mình về một hiện tượng tốt, xấu trong đời sống xã hội, về những vấn đề của cuộc sống từ chân lý vĩnh hằng đến thời sự nóng hổi. Muốn vậy, trước hết các em phải nhận thức đúng vấn đề mà đề bài yêu cầu nghĩa là việc xác định vấn đề phải trúng, vì thế khâu tìm hiểu đề hết sức quan trọng. Bên cạnh đó để có thể làm được một bài văn hiệu quả và chất lượng thì đầu tiên học sinh cần phải có kĩ năng nhận diện phân tích đề kết hợp với một kỹ năng diễn đạt tốt thì mới có thể hoàn thiện một bài văn nghị luận xã hội thành công và hiệu quả
