* Đối với giáo viên :
– Trước khi bước vào bài mới, giáo viên nên nêu ngay câu hỏi định hướng nhận thức cho học sinh. Các câu hỏi nêu vấn đề đưa ra vào đầu giờ nhằm động viên sự chú ý, huy động các năng lực nhận thức của học sinh vào việc theo dõi bài giảng để tìm câu trả lời . Những câu hỏi này là những vấn đề cơ bản của bài học mà học sinh phải nắm. Đương nhiên, khi đặt câu hỏi không yêu cầu học sinh trả lời ngay mà chỉ sau khi giáo viên đã cung cấp đầy đủ sự kiện thì học sinh mới trả lời được.
Ví dụ: Khi dạy Bài 1: Nhật Bản (chương I, Sách giáo khoa lịch sử 11, trang 4).
Giáo viên đặt câu hỏi: Vì sao trong cùng một hoàn cảnh Châu Á (Giữa thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX), Nhật thoát khỏi số phận là nước thuộc địa trở thành một nước đế quốc chủ nghĩa hùng mạnh?
Ví dụ: Khi dạy Lịch sử lớp 12. Bài 13 “Phong trào dân chủ ở việt nam từ 1925-1930” (Sách giáo khoa lịch sử 12, trang 76).
Sau khi kiểm tra bài cũ (Nội dung bài 12), tôi hướng dẫn học sinh đi đến nhận định rằng: ”Cách mạng Việt Nam đang đứng trước một cuộc khủng hoảng về đường lối cách mạng”. Thực chất là khủng hoảng về vai trò lãnh đạo cách mạng của một giai cấp tiên tiến nhất trong xã hội. Tôi đặt câu hỏi: Muốn giải quyết sự khủng hoảng này trước hết cần phải có điều kiện gì?
Tôi để học sinh suy nghĩ và phát biểu, các em có nhiều ý kiến khác nhau (Ví dụ: cần có sự chuyển biến căn bản trong xã hội Việt Nam hoặc cần có sự ra đời và trưởng thành của một giai cấp, cần có nhân vật lịch sử nhận thức được sứ mệnh của thời đại.)
Tôi đánh giá ý kiến trên và giới thiệu bài mới :”Ta hãy xem lịch sử giải quyết những vấn đề trên như thế nào?” tôi vào bài mới.
* Đối với học sinh:
Câu hỏi loại này thường là câu hỏi có tính chất bài tập muốn trả lời phải huy động kiến thức cơ bản của toàn bài. Chính vì vậy học sinh phải chuẩn bị bài và trả lời trước các câu hỏi cuối mục ở nhà , chú ý, tập trung cao độ theo dõi bài giảng , chọn lọc sự kiện và trình bày trên lớp.