VD: Trong bài 13: Phong trào dân tộc dân chủ ở Việt Nam trong những năm 1919-1925, ở phần I. Những chuyển biến mới về kinh tế, chính trị văn hóa, xã hội ở Việt Nam sau chiến tranh thế giới thứ nhất học sinh phải nắm được chính sách của Pháp đối với thuộc địa về kinh tế là vơ vét của cải để gánh đỡ những tổn thất thiếu hụt của Pháp sau chiến tranh thế giới thứ nhất, giáo viên có thể sử dụng sơ đồ sau để học sinh nắm được các chính sách khai thác về kinh tế của Pháp:
Chính sách khai thác lần thứ hai của thực dân Pháp
Nông nghiệp
– Cướp đoạt ruộng đất lập đồn điền (đồn điền cao su)
Công nghiệp
– Khai thác mỏ (than đá, thiếc, kẽm…)
Thương nghiệp
– Ngoại thương có bước phát triển mới.
Giao thông vận tải
– Nội thương được đẩy mạnh.
– Hệ thống đường, cầu, cảng được mở rộng phục vụ cho cuộc khai thác của Pháp
Qua sơ đồ giáo viên có thể trình bày thêm, để thực hiện ý đồ vơ vét của cải ở thuộc địa, thực dân Pháp tăng thuế để tăng ngân sách gấp 3 lần so với 1912. Cách trị nám da mặt, mẹo trị nám tận gốc hiệu quả, đảm bảo trị sạch vết thâm nám, tàn nhang.
Chính sách kinh tế của Pháp trong sau chiến tranh đã ảnh hưởng rất lớn đến nền kinh tế Việt Nam. Giáo viên có thể cho học sinh xem sơ đồ và sau đó học sinh thảo luận tự rút ra kết luận về chuyển biến của kinh tế Việt Nam dưới tác động của cuộc khai thác thuộc địa lần thứ nhất của thực dân Pháp:
Những biến đổi trong cơ cấu kinh tế Việt Nam dưới tác động của cuộc khai thác thuộc địa lần thứ hai của thực dân Pháp kéo theo sự biến đổi về mặt xã hội, đó là sự phân hóa giai cấp sâu sắc, đồng thời xuất hiện thêm một số giai cấp mới, phần này yêu cầu học sinh phải nắm rõ các giai cấp trong xã hội, giáo viên có thể cho học sinh trình bày sau đó khắc sâu kiến thức bằng sơ đồ sau:
GV kết luận: dưới tác động của những chuyển biến về kinh tế, các giai cấp và tầng lớp như tư sản, tiểu tư sản, công nhân ngày càng đông hơn và dần có vai trò trên vũ đài chính trị.
Cuối cùng để củng cố bài học có thể sử dụng sơ đồ để khắc sâu kiến thức cho học sinh, để học sinh thấy rõ được hậu quả chính sách bóc lột thuộc địa lần thứ hai của thực dân Pháp